Er zijn dingen waar ik veel van weet en er zijn dingen waar ik weinig van weet. Dat laatste is een van de redenen waarom ik deze column schrijf: het is een manier om mijzelf te dwingen meer te leren over iets waar ik eigenlijk altijd aan voorbij loop tijdens de wandelingen. Bijvoorbeeld omdat je ze bijna nooit ziet. Vissen bijvoorbeeld. Die kleine kans dat ik ze tegenkom laat ik graag aan mij voorbij gaan: ik ga in de regel droog over bij het polsstokspringen.
Maar nu wij ook weer een ministerie krijgen met Vis in de naam, leek het mij een mooie aanleiding om meer te weten te komen over het nut van vissen. Schijnbaar heeft, of hebben, vissen meer nut dan kunst. Kunst valt namelijk onder ‘cultuur’ en heeft (nog) geen eigen letter in het ministerie van OCenW.
Tussen haakjes: Ik ben overigens wel heel blij met het belang dat aan de visserij wordt gehecht: blije vissers krijg je door meer vis. En meer vis krijg je door schoner water. Ik maak daaruit op dat de nieuwe minister ‘het verbeteren van de waterkwaliteit’ een speerpunt in haar beleid gaat maken. Haakje sluiten.
Hebben vissen nut?
Bij de bestrijding van de Amerikaanse rivierkreeft in de Maarsseveense plassen krijgen de roofvissen straks een cruciale rol. Nadat een plas is ‘leeggevist’ wat betreft de kreeften moet het water weer helder worden. Met hun gegraaf zorgen de kreeften er voor dat het water troebel blijft waardoor er bijna geen planten in kunnen groeien en vissen het loodje leggen. Als het water straks weer schoon is, kunnen er planten in gaan groeien en dan komen de vissen om de hoek. Die moeten zich er weer als hun spreekwoordelijke soortgenoten in het water gaan voelen. Door de kleine kreeftjes op te eten moeten zij de kreeftenpopulatie onder de duim houden. Onder-water-natuurbeheer dus, een beetje zoals de wolf boven water. Heel nuttig dus, die vissen.
Ik heb Chat GPT ook even gevraagd naar het nut van vissen. Chats conclusie was: “Het nut van vissen is veelzijdig en essentieel voor zowel het milieu als de mensheid. Ze helpen bij het handhaven van ecologisch evenwicht, bieden een waardevolle voedselbron, ondersteunen economische stabiliteit, dragen bij aan medische vooruitgang, bevorderen wetenschappelijk onderzoek, versterken biodiversiteit en verrijken culturele tradities. Het behoud en de bescherming van vispopulaties en hun leefomgevingen zijn daarom van vitaal belang voor een duurzame toekomst.” Goed om te zien dat ook onze artificiele vriend vissen ook belangrijk vindt, mocht hij in de toekomst aan de touwtjes trekken, dan zit het met de snoek wel snor.
Heeft vissen nut? Dat is ook een relevante vraag voor onze nieuwe visminister.
U kent het wel: zo’n man op een geavanceerde viskruk met pootjes die je uit kan draaien zodat je ook op een oneffen waterkant comfortabel kan zitten. Met allerhande uiterst handige laatjes voor blinkers, loodjes (die niet meer van lood zijn), tangetjes, schaartjes en pijptabak. Achter de visser staat een auto. Meestal een transportwagen, vaak een busje van het bedrijf. Of er staat een brommer met een karretje er achter. Want natuurlijk moeten ook de hengels mee. Een bamboe stok met een draadje en een haakje waarmee ik vroeger de stekelbaarsjes uit de sloot hengelde volstaat al lang niet meer. Er komt een heel arsenaal aan hengels, standaards en netten mee.
Maar wat is het nut van zo’n man aan de waterkant? Een beetje zitten langs de sloot, niks doen, vissen. Niemand die zich afvraagt wat die man daar aan het doen is (behalve ik dan). Ergens heeft het ook wel wat. Dus ik ben gaan zitten en dit was mijn vangst:
Vissen lijkt me leuk
Met een hengel op een krukje
Alleen met mijn gedachten
Maar ik doe geen haakje aan de draad
Straks vang ik wat
En daar zit ik niet op te wachten
Vissen blijkt uiteindelijk dus uitermate nuttig voor de kunst en cultuur. Een middagje langs de waterkant en voila: een mooi gedicht en een zeer leerzame column!
Ps. Dit is een column in de serie ‘positieve verhalen over het huidige hoofdlijnenakkoord tegen beter weten in’. Met oogkleppen op en een zeer selectieve blik op zoek naar lichtpuntjes voor de kunst en natuur in het akkoord.
